3. உதயகிரி குகைகள்
முனைவர் கு.வை.பாலசுப்பிரமணியன்
ராணி கும்பா குகைக்குப் பின்னர் இரண்டாவதாக உள்ள குகை பஜாகரா கும்பா ஆகும்.
2. பஜாகரா கும்பா
பஜாகரா கும்பா மிகவும் எளிமையானது மற்றும் சிறியது. இது ஒரு கல் படுக்கை மற்றும் தலையணையைக் கொண்டுள்ளது மற்றும் இது பண்டைய காலங்களில் ஜெயின் துறவிகளின் தங்குமிடமாக பயன்படுத்தப்பட்டது. இந்த குகையில் வெற்று செவ்வக வடிவ தூண்களைத் தவிர வேறு எந்த சிற்பமும் இல்லை.
3. சோட்டா ஹாதி கும்பா
சோட்டா ஹாத்தி கும்பா அளவில் சிறியது. இதன் முகப்பில் ஆறு சிறிய யானை உருவங்கள் மற்றும் பாதுகாவலர் சிலை உள்ளது.
4. அழகாபுரி கும்பா
அழகாபுரி கும்பாவில் சிங்கம் தன் இரையை வாயில் வைத்திருக்கும் சிற்பம் உள்ளது. குகையில் சிறகுகள் கொண்ட மனித உருவங்கள் (தெய்வீக மனிதர்கள்) கொண்ட தூண்கள் உள்ளன. இதுவும் இரட்டை மாடி குகையாகும்.
5. ஜெய விஜய கும்பா
ஜெய விஜய குகையில் ஒரு மர வழிபாடு சிற்பம் உள்ளது. இது இரட்டை மாடி குகையாகும். கனமான காதணிகள், பட்டைகள், அழகாக அலங்கரிக்கப்பட்ட முடி அணிந்த ஒரு பெண் சிற்பம் இங்கே உள்ளது. சிற்பத்தின்ஒரு புறத்தில் கிளியும், மற்றொன்று அவளது இடுப்பிலும் அமர்ந்திருக்கும்.
6. பனச கும்பா
பனாச கும்பா என்பது குறிப்பிடத்தக்க அம்சங்கள் ஏதும் இல்லாத மிகச் சிறிய மற்றும் எளிமையான குகையாகும்.
7. தாகுராணி கும்பா
தாகுராணி கும்பா ஒரு இரட்டை அடுக்கு குகையாகும். ஆனால் பாணியில் மிகவும் எளிமையானது. இது ஒரு சில சிறிய சிற்பங்களைக் கொண்டுள்ளது.
8. பாடலாபுரி கும்பா
பாடலாபுரி கம்பம், தூண் வராந்தாவுடன் கூடிய சற்று பெரிய குகையாகும்.
9. மங்காபுரி மற்றும் ஸ்வர்கபுரி கும்பா
மங்காபுரி மற்றும் ஸ்வர்கபுரி கும்பா இரண்டு மாடிகளைக் கொண்டது. மங்காபுரி குகை இரண்டு ஆண் மற்றும் இரண்டு பெண் உருவங்கள் மகதாவிலிருந்து மன்னர் காரவேலா அவர்களால் கொண்டு வரப்பட்ட கலிங்க ஜினாவை வணங்குவதை சித்தரிக்கிறது. இது ஒரு சேதமடைந்த ஜெயின் மத சின்னத்தைக் கொண்டுள்ளது, இது வழிபாட்டிற்கு பயன்படுத்தப்பட்டது.
இக்குகைகளில் மூன்று கல்வெட்டுகள் உள்ளன. ஒரு கல்வெட்டு காரவேலாவின் தலைமை ராணியைப் பற்றிப் பேசுகிறது, மற்ற இரண்டு கல்வெட்டுகள் காரவேலாவின் வாரிசான குடேபசிரி மற்றும் குடேபசிரியின் சகோதரன் மகன் பாதுகாவைக் குறிப்பிடுகின்றன.
10. கணேஷ் கும்பா
உதயகிரியில் உள்ள முக்கியமான குகைகளில் விநாயக கும்பமும் ஒன்று. குகையின் வலதுபுறப் பிரிவின் பின்புறத்தில் செதுக்கப்பட்ட விநாயகரின் உருவத்திற்காக இந்தப் பெயர் சூட்டப்பட்டுள்ளது. நிச்சயமாக, இது பிற்காலத்தில் செதுக்கப்பட்டிருக்க வேண்டும். குகையின் நுழைவாயிலில் யானைகள் மாலைகளைச் சுமந்து செல்லும் இரண்டு பெரிய சிலைகள் உள்ளன, மேலும் நுழைவாயிலில் காவலராகப் பயன்படுத்தப்படும் விலங்குகளின் முதல் சிற்ப எடுத்துக்காட்டாக இது விளங்குகிறது. மேலும், நுழைவாயிலில் துவாரபாலகர்களின் செதுக்கப்பட்ட உருவங்கள் காணப்படுகின்றன. இந்த குகையில் உள்ள சிற்பங்கள், உஜ்ஜயினியின் இளவரசி வாசசவதத்தை, கௌசாம்பியின் அரசன் உதயணனுடன் வசந்தகாவுடன் ஓடிப்போன கதையை விவரிக்கின்றன.
11. ஜம்பேஸ்வர கும்பா
ஜம்பேஸ்வர கும்பா என்பது ஒரு நெடுவரிசை மற்றும் இரண்டு பைலஸ்டர்கள் கொண்ட மிகவும் எளிமையான மற்றும் சிறிய குகையாகும். இது மகாமதேவரின் மனைவி நாயகியின் குகை என்று கல்வெட்டு கூறுகிறது.
12. வியாக்ர கும்பா
உதயகிரியில் உள்ள பிரபலமான குகைகளில் வியாக்ர கும்பாவும் ஒன்று. இடிந்து கிடக்கும் குகை, புலியின் வாயைப் போன்று செதுக்கப்பட்ட நுழைவாயிலைக் கொண்டுள்ளது, ஒற்றை செல் புலியின் தொண்டையை உருவாக்குகிறது. உதயகிரியில் அதிகம் புகைப்படம் எடுக்கப்பட்ட இடங்களில் இதுவும் ஒன்று. வியாக்ரா என்ற சொல்லுக்கு “புலி” என்று பொருள். இங்கு காணப்படும் கல்வெட்டு இந்த குகை நகர நீதிபதி சபூதிக்கு சொந்தமானது என்று கூறுகிறது.
13. சர்ப்ப கும்பா
சர்பா கும்பா என்பது வழக்கத்திற்கு மாறாக இரண்டு கல்வெட்டுகளைக் கொண்ட சிறிய குகையாகும். சர்பா என்ற சொல்லுக்கு “பாம்பு” என்று பொருள்.
14. ஹாதி கும்பா
ஹாதி கும்பா என்பது மன்னர் காரவேலரின் கல்வெட்டுடன் கூடிய ஒரு பெரிய இயற்கை குகை ஆகும், இது அவரைப் பற்றிய தகவல்களின் முக்கிய ஆதாரமாகும். யானையின் நேர்த்தியான சிற்பம் இருப்பதால் இந்த குகை ஹாதி கும்பா என்று அழைக்கப்படுகிறது. ஹாதி என்ற சொல்லுக்கு “யானை” என்று பொருள்.
15. தனகர கும்பா
தனகாரா கும்பா என்பது ஒரு சிறிய குகையாகும், இதன் நுழைவாயிலில் செதுக்கப்பட்ட இரண்டு பரந்த தூண்கள் மற்றும் துவார பாலக சிற்பங்கள் உள்ளன.
16. ஹரிதாச கும்பா
ஹரிதாச கும்பா என்பது மூன்று நுழைவாயில்கள் மற்றும் முன் பக்கத்தில் ஒரு வராண்டா கொண்ட ஒரு சிறிய குகையாகும். இங்கு கல்வெட்டு ஒன்று காணப்படுகிறது.
17. ஜகந்நாத கும்பா
ஜகன்னாத கும்பா என்பது மூன்று நுழைவாயில்களைக் கொண்ட தோராயமாக வெட்டப்பட்ட குகையாகும்.
18. ரசுய் கும்பா
ரசுய் கும்பா என்பது வழக்கத்திற்கு மாறாக மிகச் சிறிய குகை.